اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت پارانوئید، اختلال شخصیتی است که فرد رفتارهای عجیبی را با اطرافیان خود دارد. افراد مبتلا به این اختلال، بر این باورند که دیگران قصد آسیب زدن به آن ها را دارند و سوء ظن و بد بینی به اطرافیان از علائم بارز آنها است. به همین دلیل اغلب زود عصبانی می شوند و رفتارهای پرخاشگرانه ای از خود نشان می دهند.

علت اصلی بروز این اختلال، هنوز به طور قطعی مشخص نیست، اما روانپزشکان معتقدند که برخی از عوامل محیطی و بیولوژیکی در شکل گیری چنین شخصیتی نقش دارند. اختلال شخصیت پارانوئید، در افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به شیزوفرنی (اسکیزوفرنی) دارند شایع تر است.

ممکن است این اختلال اولین بار در دوران کودکی و نوجوانی، همراه با گوشه گیری، افسردگی، اضطراب و یا پیشرفت کم تحصیلی، آشکار شود. رفتار کودک نیز ممکن است عجیب و غیر عادی به نظر برسد ولی در اغلب موارد بیماری از اوایل جوانی شروع می شود.

اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) یک وضعیت سلامت روانی است که با الگوی طولانی مدت بی اعتمادی و بدگمانی نسبت به دیگران بدون دلیل کافی برای مشکوک بودن مشخص می شود. افراد مبتلا به PPD اغلب بر این باورند که دیگران سعی در تحقیر، آسیب رساندن یا تهدید آنها دارند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید اغلب فکر نمی کنند که رفتار و طرز فکرشان مشکل ساز و نادرست باشد.

دانشمندان علت دقیق اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) را نمی دانند، اما احتمالاً ترکیبی از عوامل محیطی و بیولوژیکی را شامل می شود. محققان دریافته‌اند که غفلت عاطفی دوران کودکی، غفلت جسمی و غفلت نظارت نقش مهمی در ایجاد PPD در نوجوانی و اوایل بزرگسالی دارد. محققان قبلاً فکر می کردند احتمالاً یک پیوند ژنتیکی بین اسکیزوفرنی، اختلال شخصیت اسکیزوتایپی و PPD وجود دارد، اما مطالعات بیشتر نشان داده است که این ارتباط آنقدر قوی نیست که قبلاً فکر می کردند.

– این افراد نمی توانند به دیگران اعتماد کنند
– به اطرافیان خود سوء ظن و بدبینی دارند
– نسبت به انتقاد حساس هستند
– سریع عصبانی می شوند و از کوره در می روند
– خود را از دیگران جدا می کنند و گوشه گیر می شوند
– روحیه تهاجمی و دفاعی به خود می گیرند
– توانایی مواجه با مشکلات خود را ندارند

جهت تشخیص این اختلال، روانپزشک ابتدا به بررسی علائم و سابقه بیمار می پردازد. وضعیت بیمار را در دوران کودکی، مدرسه و روابط با دیگران مورد بررسی قرار می دهد. عکس العمل هایی که فرد با قرارگیری در شرایط خاص، از خود نشان می دهد، یکی از گزینه های تشخیصی می باشد.

شخصیت در طول رشد کودک و نوجوان به تکامل خود ادامه می دهد. به همین دلیل، متخصصین  معمولاً فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) را تا بعد از سن 18 سالگی تشخیص نمی دهند. تشخیص اختلالات شخصیت، از جمله PPD، می تواند دشوار باشد، زیرا اکثر افراد مبتلا به اختلال شخصیت فکر نمی کنند مشکلی در رفتار یا طرز تفکر آنها وجود داشته باشد. هنگامی که آنها به دنبال کمک هستند، اغلب به دلیل مشکلاتی مانند اضطراب یا افسردگی و اختلالاتی از این قبیل به پزشک مراجعه می کنند. هنگامی که یک متخصص سلامت روان، مانند یک روانشناس یا روانپزشک، مشکوک است که فردی ممکن است به اختلال شخصیت پارانوئیدی مبتلا باشد، اغلب سوالات گسترده و کلی می پرسند که پاسخ دفاعی ایجاد نمی کند. پرشک معمولا سوالاتی در مورد سابقه بیماری، روابط گذشته و… از شما خواهد پرسید.

درمان این اختلال، اغلب با موفقیت همراه است. متاسفانه افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید، علائم خود را نمی پذیرند، اما مشاوره با روانپزشک و روان درمانی، یکی از موثرترین راه های درمان این اختلال می باشد.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) به ندرت به دنبال درمان هستند و در بیشتر موارد اعضای خانواده، همکاران یا کارفرمایان آنها را برای درمان ارجاع می دهند. هنگامی که فرد مبتلا به PPD به دنبال درمان است، روان درمانی (گفتار درمانی)، مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) یا رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT)، برای وی در نظر گرفته می شوند.

درمان بر افزایش مهارت‌های مقابله‌ای عمومی، به ویژه اعتماد و همدلی، و همچنین بر بهبود تعامل اجتماعی، ارتباطات و عزت نفس تمرکز دارد. از آنجایی که افراد مبتلا به PPD اغلب به دیگران بی اعتماد هستند، ایجاد اعتماد در آنها برای متخصصین چالش برانگیز است. زیرا اعتماد و ایجاد ارتباط از عوامل مهم روان درمانی هستند. در نتیجه، بسیاری از افراد مبتلا به PPD ممکن است برنامه درمانی خود را دنبال نکند و حتی ممکن است انگیزه های درمانگر را زیر سوال ببرند.

متخصصان معمولاً دارویی برای درمان PPD تجویز نمی کنند. با این حال، داروهایی – مانند داروهای ضد اضطراب، ضد افسردگی یا داروهای ضد روان پریشی – ممکن است در صورتی که علائم فرد شدید باشد یا یک وضعیت روانی مرتبط مانند اضطراب یا افسردگی داشته باشد، تجویز شود. نتیجه درمان افرادی که اختلال شخصیت پارانوئید دارند به این بستگی دارد که آیا فرد مایل به پذیرش درمان است یا خیر.

افراد مبتلا به PPD که در برابر درمان مقاومت می کنند ممکن است زندگی عملکردی کمتری داشته باشند به عبارت دیگرممکن است در توانایی شما برای حفظ شغل یا داشتن تعاملات اجتماعی مثبت اختلال ایجاد کند. در عوض، افرادی که درمان را می پذیرند ممکن است مشکل کمتری در حفظ شغل و حفظ روابط سالم داشته باشند. با این حال، شما باید درمان را در طول زندگی خود ادامه دهید، زیرا هیچ درمان قطعی برای اختلال  وجود ندارد. علائم PPD ادامه خواهد داشت، اما می توان آنها را با مراقبت و حمایت مدیریت کرد

در طول جلسات مشاوره:
– فرد نحوه مقابله با این اختلال را یاد می گیرد
– فرد یاد می گیرد که چگونه با اطرافیان خود ارتباط برقرار کند
– احساس سوء ظن فرد نسبت به اطرافیانش کمتر خواهد شد
درمان دارویی، بخصوص مصرف داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب و آرامبخش، می تواند در بهبود علائم و یا سایر شرایط مانند افسردگی و اضطراب موثر واقع شود.